گاهى قرآن كريم پيامبر گرامى‌ اسلام‏صلى الله عليه وآله را به وصف «رحمة للعالمين» مى‏ستايد(575)و گاهى مى‏فرمايد: «و رحمة للّذين ءامنوا منكم»؛(576)جمع ميان اين آيات چگونه است؟ در پاسخ بايد گفت: رحمت داراى درجات و مراتبى است، يكى مرتبه‏ى قابليت و ديگرى مرتبه‏ى فعليت؛ مثلاً باران، رحمت الهى است؛ يعنى قطره‏هاى آن شايستگى منشأ بركت بودن را داراست، ليكن بى‏ترديد اين رحمت، تنها در زمين‏هاى حاصلخيز ظهور مى‏كند و سنگلاخ‏ها از آن بهره نمى‏برند.
 پس، پيامبر اكرم‏صلى الله عليه وآله نيز بالقوه براى همه موجودات هستى، به ويژه انسان‏ها، مايه‏ى رحمت است، ولى بالفعل مؤمنان از رحمت او بهره‏مند مى‏شوند.(577)